سیستم صوتی خودرو فقط شامل رادیو پخش و بلندگو و آمپلیفایر و ساب ووفرها نیست و قطعات دیگری هم در تفکیک صدا و گرفتن سیگنال نقش دارند. از اینرو میتوان به کراس اوور که معمولاً با آن سروکار داریم را نام ببریم.
کراس اوور یا تفکیککننده صدا
کراس اوور یا تفکیککنندهها در تفکیک صدا و گرفتن سیگنالهای خام اولیه از منابع صدا که معمولاً رادیو پخش خودرو هستند و تفکیک کردن آنها کاربرد دارد.
انواع کراس اوورها
کراس اوورها در سیستم صوتی ماشین معمولاً به دو دسته تقسیم میشوند
1-کراس آور Active یا فعال
این نوع برای انجام کار نیاز به منبع تأمین برق دارند و به کراس اوورهای الکترونیک معروف هستند زیرا قطعات الکترونیکی در ساختمانشان بهکاررفته است این نوع با آمپراژ و ولتاژ کم در حد میلی کارمیکند و درنتیجه معمولاً توان ناشی از عمل فیلترینگ بعد از آمپلی فایر اتفاق نخواهد افتاد. کراس اوور آمپلیفایرها و پخشها از نوع اکتیو هستند.
این وسیله قابل تنظیم است و تنظیماتی همچون گین، فیلترهای بالا گذر و پایین گذر و دربرخی مدلها دارای تنظیمات اکولایزر و تنظیمات صدایی دیگر هم هستند که بیشترین انعطافپذیری و کنترل روی سیگنال را در اختیار مصرفکنندگان قرار میدهد.
ایراد این نوع طریقه نصب و راهاندازی آنهاست که به سیمکشی جداگانه و تخصص در تنظیم و تجربه در نصب نیاز دارد.
2- کراس اوور Passive پیسیو یا غیرفعال
این نوع برای فیلتر کردن صدا نیازی به منبع برق ندارند و از طریق خازن و سلف سیم پیچها فرکانس را فیلتر میکند و قبل از اسپیکرها قرار میگیرند، یعنی زمانی که فرکانسها آمپلی فای شده ناند و ولتاژ خیلی بالاست تا 50 ولت از این نوع استفاده میشود، کراس اوور کامپوننتها و کراس اوورهای پسیو هستند.مثلاً در کامپوننت ها که در مدار سیمکشی بین آمپلیفایرها یا هر منبع تولید سیگنال دیگر و یا بلندگوها قرار میگیرند. کراس اوورها در پک کامپیوننت قرار دارد از پیش تنظیمشده و آماده نصب هستند.
ایراد این نوع این است که بعد از آمپلیفایر نصب میشود و سیگنالی را که تازه از آمپلیفایر عبور کرده و تقویت شده را فیلتر میکند و این کار متواند باعث افت کمی سیگنال شده و بخشی از توان هدر برود.
مزایای آن سادگی در نصب و قیمت تمامشده بسیار پایین آن است.
تفکیک صدا در کراس اوور
معمولاً تفکیک صدا در آنها به سه دسته تقسیم میشود:
فرکانس پایین (low range frequency) که شامل صدای به یس و بم است.
فرکانس میانی (mid renge frequency)که شامل صدای خواننده و بخشی از صدای موزیک است.
فرکانسهای بالا (high renge frequency) شامل جزیات موزیک و صداهای ریز میباشد.
زمانی که این کارها انجام شد باید این سیگنالها را به بلندگوی مخصوص به خود منتقل میکنند و یعنی صداهای فرکانس پایین به ساب ووفرها وارد شوند و مثلاً به تیوتر وارد نشوند و بالعکس.
اگر کراس اوور نباشد اجزای مختلف سیستمهای صوتی برای اجرای فرکانسهایی که در آن تخصص ندارند انرژی زیادی را هدر خواهند داد، به فرض مثال اگر صدای نتهای بم موزیک به تیوتر و میدرنج منتقل شود علاوه بر اینکه صدا از کیفیت کمی برخوردار خواهد شد و هم امکان درهمریزی صدا زیاد میشود و هم اینکه برای اجزای سیستم ماشین نیز بسیار خطرناک میباشد و به آن آسیبهای جدی وارد میکند.
برای این علت باید تمامی سیستمهای صوتی باید بهنوعی کراس اوور دارا باشند.
اگر قصد دارید که سیستم صوتی خود را ارتقا دهید و میخواهید تمام اجزا صدا با حداکثر پتانسیل و توان خود کارکنند حتماً نیاز به اضافه کردن کراس اوور دارید.